Η Μαρία είναι γλωσσολόγος, εκπαιδευτικός, συγγραφέας, έχει σχολείο ξένων γλωσσών κι ονειρεύεται έναν καλύτερο κόσμο μέσα από τη δύναμη της εκπαίδευσης. Επίσης λέει πολλές ιστορίες.

Πώς ονειρεύεσαι το σχολείο; Αν κλείσεις τα μάτια και σκεφτείς το ιδανικό σχολείο, τι θα δεις; Χρώματα; Γελαστά πρόσωπα; Φωτεινές αίθουσες; Κύκλους με μαθητές να χορεύουν; Εξερεύνηση στη φύση; Παιχνίδια; Πειράματα; Μαγειρέματα; Είναι όλα αυτά το σχολείο; Ή μήπως είναι γκρίζες αίθουσες, μια φωνή που μιλά ασταμάτητα, διαγωνίσματα, βαθμοί, άγχος για να ‘βγει η ύλη’; Να σκεφτούμε πώς είναι να είσαι πρωτάκι; Να μπούμε στο μυαλό του παιδιού που ξεκινά το σχολείο; Να αναρωτηθούμε τι προσμονά την πρώτη μέρα των επόμενων 12 χρόνων της ζωής του; Κι ύστερα να σκεφτούμε πώς νιώθει στο τέλος της σχολικής χρονιάς. Τι πήρε μαζί του; Τι κουβαλά στην τσάντα του; Ποιες εμπειρίες, γνώσεις, εικόνες παίρνει μαζί του στις διακοπές;

Το σχολείο πρέπει να είναι αγάπη: για τη γνώση, την εξερεύνηση, τον Άλλον, τον εαυτό μας. Το σχολείο πρέπει να είναι ταξίδι: προς ό,τι μοιάζει με αλήθεια αλλά και προς ό,τι είναι αβέβαιο, ταξίδι με προορισμούς και ταξίδι σε αχαρτογράφητα νερά. Το σχολείο πρέπει να είναι σύνδεση: με την κοινότητα, τον κόσμο, τον δάσκαλο, τους συμμαθητές.

Πριν ένα περίπου χρόνο, είχα μια κουβέντα με έφηβους μαθητές μας, ενώ εξερευνούσαμε την έννοια και την πρακτική της εκπαίδευσης. Ήταν θυμωμένοι με τα σχολεία τους! Ήθελαν να τα αλλάξουν όλα! Ρώτησα λοιπόν, ‘τι είναι τελικά αυτό που σας θυμώνει πιο πολύ; Τι λείπει από το σχολείο;’ Η απάντησε με αποστόμωσε και ταυτόχρονα καρφώθηκε στο μυαλό μου ως η πιο σημαντική ρήση για την εκπαίδευση και τις επιλογές μας.

‘Τι λείπει από το σχολείο;’

‘Η φωνή μας’ είπε η 13χρονη Δέσποινα.

Αυτό. Η φωνή των μαθητών. Η φωνή των παιδιών.

Πώς ονειρεύεσαι το σχολείο; Αν κλείσεις τα μάτια και σκεφτείς το ιδανικό σχολείο, τι θα δεις; Θα δω παιδιά που μιλούν, που έχουν επιλογή και μια φωνή που ακούγεται και γίνεται σεβαστή, που συνοικοδομεί το σχολικό πρόγραμμα, την αξιολόγηση, την στοχοθεσία.

Φτιάξαμε λοιπόν μαζί με τη Δανάη Πατσαούρα και την Ελένη Ευαγγελίδη, ένα εκπαιδευτικό πλαίσιο για παιδιά 6 ως 12 χρονών, το Inquiring Minds, με μοναδικό στόχο να ακούγεται η φωνή τους. Ρωτάμε τους ίδιους τους μαθητές τι θέλουν να εξερευνήσουν, πώς θέλουν να το εξερευνήσουν και πώς θέλουν να αξιολογηθεί το ταξίδι τους. Κι αφού αναρωτηθούν για τα ερωτήματα που εκείνοι διαλέγουν (είναι το κελάϊδισμα των πουλιών μουσική; Έχουν δική τους γλώσσα τα ζώα; Πώς τρώνε οι αστροναύτες; Γιατί υπάρχουν γλώσσες;), αφού βγουν στους δρόμους και πάρουν συνεντεύξεις από τους περαστικούς, αφού περπατήσουν στη φύση και αφουγκραστούν τους ήχους της, αφού χορέψουν σα να περπατούν στο φεγγάρι), έρχεται η ώρα του ‘κόκκινου κουμπιού’! Το Children Summit είναι μια γιορτή της φωνής των παιδιών! Στήνουν πάγκους με πειράματα, έργα τέχνης, αινίγματα, projects, παρουσιάσεις, δρώμενα και… οι μεγάλοι σιωπούν γιατί τα παιδιά μιλούν. Θες να μάθεις για τις οπτικές ψευδαισθήσεις; Πατάς το κόκκινο κουμπί κι η 8χρονη Ζωή θα σε μπερδέψει με αινίγματα, τρικ και γρίφους. Θες να μάθεις γιατί υπάρχουν σαπουνόφουσκες; Πατάς το κόκκινο κουμπί και μια ομάδα 10χρονων σου εξηγεί πώς φτιάχνονται και γιατί, μέχρι που σε παίρνουν από το χέρι να τις κυνηγήσεις μαζί τους. Σε έναν μαγικό κήπο, οι μαθητές του  Ιnquiring Minds στήνουν street food festival επειδή ήθελαν να μάθουν για τα συστατικά του sushi, του naan ή του tarator κι ύστερα τα μαγείρεψαν κιόλας! Φτιάχνουν κύκλους γνώσεις, εξερεύνησης, αγάπης, σύνδεσης. Οι μεγάλοι πατάμε τα κόκκινα κουμπιά και αφήνουμε τα παιδιά να μας προσκαλέσουν στον κόσμο του σχολείου που διάλεξαν τα ίδια. Ύστερα όλοι μαζί φτιάχνουμε έναν μεγάλο κύκλο και σιγοτραγουδάμε ‘αν όλα τα παιδιά της γης πιάναν γερά τα χέρια…’

Πώς ονειρεύομαι το σχολείο; Να ρωτήσουμε τα παιδιά.

“Everything you look at can become a fairy tale and you can get a story from everything you touch.” 
― Hans Christian Andersen

I’ve been teaching for more than 30 years. I’ve done everything I now reject in terms of methodology. I started with Grammar-Translation because this is what I was told to do by my first employer. I taught exam-prep the exam-prep way for many years. I analyzed question after question, explained every tiny grammar point to my students, had them write down the theory behind the language. I taught Grammar explicitly. I changed. I’m cured!

I changed because I learned, I studied, I read, I listened, I experimented, I shared, I asked, I observed. I changed because I saw that something wasn’t quite working, there was clearly something rotten in the state of ELT. I changed, facing my own fears, taking uncalculated risks, trusting the learners more than the teachers, trusting the child more than the adult and definitely trusting research.

I see how ELT is changing in my context. Tiny steps forward but there IS change. I see how my TGWTG* approach is being used more and more. I see games and fun and special corners for fun and extra rooms for fun. All good. It makes me happy. However, this is NOT what I’m talking about. Let me explain what my approach to language education is in 3 simple principles:

1. The lesson as a narrative or…burn your lesson plan. I don’t believe in fun activities or special corners or extra spaces. I believe in stories. Our lesson should be a narrative, with the fun and the props and the games and the role-plays intertwined in the lesson itself. It’s not a process of ‘let’s do some tenses, now let’s play a game with tenses and now let’s role-play with tenses.’ It’s a story that engages us all, we tell our story together and through it, language emerges. Don’t break your lesson down into pieces: we need a narrative with a flow. Learning is an exciting process, let it unfold in its full beauty.
2. The lesson as a liberating experience or burn your practice test book. How many tests do students need to pass the test? Recently, in a discussion with colleagues I heard twice the same concern: ‘how can we ask students to do practice tests in class if we don’t tell them how practice tests are? We need to prepare them for the practice test.’ So we need a test to teach them how to take the test they take to take the test! ENOUGH! We need 2 practice tests? Perhaps 3? Why do we need more? Do we teach the language or the test? The only reason to use practice tests is to familiarize our students with the format of the test and help them with test strategies (time management, stress management etc.) We cannot teach the language through decontextualized, random items. There’s no story, there’s no magic. Remember: if you know the language, you can pass the test. If you merely know the test, did you learn the language?
3. Forget about the word fun. Education does not have to be fun. We don’t have to play games all the time! Stories can be sad, scary, funny. Our lesson can be unsettling, not-easy-to-swallow. It can also be comforting, humorous, sweet, fun. I mean that our goal should be to make our lessons interesting, not necessarily fun. Fun is great but it’s not an end in itself. The end is knowledge and knowledge means some sense of challenge, even discomfort. Do my students leave my classroom with new questions, with a sense of wonder, with more thoughts, with hunger to learn more, with an insatiable need to read, ask, discuss, share? This makes our lesson successful! Don’t get me wrong: I love all the fun stuff! But it’s not just about that. It’s way more and beyond that. Or as Adorno says, education should be like this splinter in your eye; this is our magnifying glass.

Practically, think of your lesson as a story, your story. Share your story with your students but let them weave it with you while telling it. Let them bring in their own narratives. Do not interrupt your narrative to sprinkle in some fun. A good lesson is a good story. And all good stories are great fun!

*TGWTG: Teaching Grammar Without Teaching Grammar

Υοuth Conference: Όταν οι έφηβοι μιλούν με πάθος για την αλήθεια τους

Από τον Σεπτέμβρη θα ξεκινήσει το νέο μας πρόγραμμα για μαθητές δημοτικού, Study Lab, με υπεύθυνο τον δάσκαλο Βαγγέλη Κτιστόπουλο. To Study Lab δεν είναι κέντρο μελέτης! Στο Study Lab τα παιδιά  ανακαλύπτουν τον τρόπο: πώς μελετάω,  πώς εμβαθύνω,  πώς εμπεδώνω και τέλος πώς όλα αυτά γίνονται με χαρά και συνεργασία. Δεν αποκαλύπτουμε τις λύσεις. Ανακαλύπτουμε μαζί τον τρόπο.

Για φέτος, το  Study Lab θα λειτουργεί Σάββατο 10-12. Το κόστος συμμετοχής είναι 65€. Για να κλείσετε θέση επικοινωνείτε με τη γραμματεία μας στο 2106658521 ή με email στο [email protected].

Ο Βαγγέλης Κτιστοπουλος είναι νηπιαγωγός και εργάζεται σε θέση δασκάλου σε ιδιωτικό εκπαιδευτήριο. Οι μεταπτυχιακές του σπουδές είναι «Δραματική Τέχνη στην Εκπαίδευση και στη δια βίου Μάθηση». Η παιδαγωγική του πείρα περιλαμβάνει διδασκαλία σε παιδιά δημοτικού, νηπιαγωγείου, την εμψύχωση ομάδων δράματος. Έχει ασχοληθεί επαγγελματικά με το κουκλοθέατρο και έχει διδάξει στο Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας, στο Παιδαγωγικό Τμήμα,  το μάθημα «Δραματική Τέχνη στην Εκπαίδευση». Το επαγγελματικό του ενδιαφέρον τα τελευταία χρόνια στρέφεται γύρω από την ολιστικότητα της παιδαγωγικής διαδικασίας.