Καθώς μέσα από τον ρόλο μου ως εκπαιδεύτρια καθηγητών, επισκέπτομαι πάρα πολλά σχολεία ξένων γλωσσών (χρησιμοποιώ τον όρο «σχολείο» και όχι «φροντιστήριο» συνειδητά), συναντώ πολλούς καθηγητές και συνομιλώ με πολλούς ιδιοκτήτες και διευθυντές σπουδών, έχω πια ξεκάθαρη εικόνα του πώς θα αποφάσιζα πού να στείλω τα παιδιά μου.
Θα γράψω λοιπόν τα δικά μου κριτήρια, πού όμως βασίζονται σε μεγάλο βαθμό στη μελέτη σύγχρονων παιδαγωγικών θεωριών και ευρημάτων της Εφαρμοσμένης Γλωσσολογίας (που είναι η επιστήμη μου) και συνεπώς δεν είναι μόνο «αυτό που μου αρέσει» αλλά και αυτό που είναι επωφελές για το παιδί.
Τι κοιτάω:
1) Το website
Πριν επισκεφθώ το σχολείο, βλέπω το site. Συλλέγω πληροφορίες από εκεί. Κοιτάζω την αισθητική αλλά κυρίως την ουσία. Καταλαβαίνω ποια είναι η ταυτότητα του σχολείου; Έχει το σχολείο ξεκάθαρες παιδαγωγικές αρχές; Ακολουθεί συγκεκριμένη μεθοδολογία; Αν το σχολείο δίνει την εντύπωση μαγαζιού που τα πουλάει όλα, κάτι δεν πάει καλά! Παρουσιάζει το σχολείο το προσωπικό του ή το «κρύβει»; Αν το σχολείο δε μιλά για τους καθηγητές του, ίσως οι καθηγητές του δεν έχουν αρκετά προσόντα. Ή ίσως δεν έχει σταθερή ομάδα καθηγητών. Αυτά φωνάζουν «μακριά»! Αν παρουσιάζει τους καθηγητές του, διαβάζω προσεκτικά τα βιογραφικά τους: είναι μορφωμένοι; Μορφωμένοι δε σημαίνει ‘πήρα ένα πτυχίο πριν 20 χρόνια κι είμαι χαρούμενος που μορφώθηκα’. Μορφωμένος σημαίνει επιμορφώνομαι διαρκώς, μαθαίνω καινούργια πράγματα, χρησιμοποιώ καινούργια εργαλεία, ξέρω τι συμβαίνει στον κόσμο της ξενόγλωσσης εκπαίδευσης σήμερα και ακόμα διαμορφώνω αυτό που θα συμβεί αύριο. Επίσης, έχει το ίδιο το σχολείο αντίστοιχη κουλτούρα; Τι εννοώ: ένας εκπαιδευτικός που ψάχνεται μόνος του δεν αρκεί. Απαιτεί ή διοργανώνει το σχολείο επιμορφώσεις για τους καθηγητές του;
2) Το σχολείο
Αφού δω προσεκτικά το site, επισκέπτομαι το ίδιο το σχολείο. Συνομιλώ με τη γραμματεία, τη διεύθυνση, τους καθηγητές. Αν ξέρω αγγλικά, μιλώ αγγλικά. Αν διστάσουν, κάτι δεν πάει καλά. Τι γλώσσα μιλούν οι δάσκαλοι στην τάξη; Αν σας πουν πως όσο είναι μικρά τα παιδιά τους μιλούν κυρίως ελληνικά, μακριά! Ρωτώ πάντα συγκεκριμένα τι μεθοδολογία ακολουθούν στο σχολείο. Αν διδάσκουν αγγλικά όπως έμαθα εγώ, φεύγω! Καλά μαθαίναμε και τότε αλλά ο κόσμος, η εκπαίδευση, η νευροεπιστήμη, η παιδαγωγική έχει προχωρήσει! Υπάρχουν καλύτεροι, ευκολότεροι, πιο αποτελεσματικοί τρόποι για να μάθει ένα παιδί αγγλικά. Το πιο βασικό όμως είναι να έχει το σχολείο ξεκάθαρη ταυτότητα. Είναι ένα παραδοσιακό σχολείο; Να το λέει καθαρά. Είναι ένα μαθητοκεντρικό σχολείο; Να το λέει επίσης καθαρά! Υπάρχει δουλειά για το σπίτι; Πόση και γιατί; Πρέπει να περνάτε ένα 3ωράκι στο πλάι των παιδιών για να τους γράψετε την «έκθεση»; Μακριά! Υπάρχουν τιμωρίες; Πάρα πολύ μακριά! Ποια είναι η στάση τους απέναντι στο bullying και πως το αντιμετωπίζουν; Δίνει το σχολείο έμφαση στην επικοινωνία ή στα τετράδια αντιγραφής-γραμματικής-ορθογραφίας; Ένα σοβαρό σχολείο δεν έχει μόνο ξεκάθαρη παιδαγωγική στάση. Έχει ξεκάθαρη μεθοδολογία και εμπεριστατωμένους λόγους που πιστεύει σε αυτή. Και δε φοβάται να την παρουσιάσει. Αν το σχολείο, η διεύθυνση, η γραμματεία λένε σε όλους αυτά που θέλουν να ακούσουν, μακριά! Η εκπαίδευση δεν είναι σούπερ-μάρκετ._
3) Τα υλικά
Ρωτώ ποιους εκδοτικούς οίκους χρησιμοποιούν. Πώς κατατάσσουν τους μαθητές σε επίπεδα. Με ποιον τρόπο χρησιμοποιείται (και αν) η τεχνολογία στο μάθημα. Για ποιους σκοπούς. Το «έχουμε και διαδραστικούς» το προσπερνάμε σαν αστείο. Τι κάνουμε μέσα στην τάξη με τα εργαλεία μας; Είναι βιωματικό το μάθημα; Περιέχει έκθεση σε αυθεντική γλώσσα ή «κάνουμε-μόνο-τις-ασκήσεις-του-βιβλίου-αλλά-όλες»; Ρωτώ αν δίνεται έμφαση στην παραγωγή λόγου. Στην προφορά.
4) Οι εξετάσεις
Φυσικά οι εξετάσεις και η επιτυχία σε αυτές είναι σημαντικό στοιχείο. Αλλά σε ποιες εξετάσεις έχει σημασία! Υπάρχουν αυτή την στιγμή 25 διαφορετικές εξετάσεις για το επίπεδο Β2! Με πολύ διαφορετικούς βαθμούς δυσκολίας και διαφορετική αναγνώριση. Το «100% επιτυχία» δε σημαίνει τίποτα αν πρόκειται για εξεταστικούς φορείς που δεν έχουν κύρος και που απλώς κάνουν παραγωγή πιστοποιήσεων. Ρωτώ λοιπόν να μάθω. Επίσης αν το σχολείο ξένων γλωσσών ασχολείται κυρίως με εξετάσεις, τότε κατανοώ ότι δεν είναι ακριβώς σχολείο αλλά κέντρο προετοιμασίας εξετάσεων. Αυτό δεν είναι κακό αν είναι αυτό που θέλω. Αν όμως θέλω το παιδί μου να μάθει την (αληθινή) γλώσσα και να μπορεί να περάσει και κάποιες εξετάσεις κάποια στιγμή για να έχει μια επίσημη πιστοποίηση, τότε ψάχνω σχολείο και όχι κέντρο προετοιμασίας εξετάσεων.
Με λίγα λόγια, διαλέγω σχολείο προσεκτικά. Και ψάχνω τα καλά σχολεία, τα σχολεία που θα βοηθήσουν το παιδί μου να μάθει, να εξελιχθεί, να αγαπήσει και την ξένη γλώσσα αλλά και την ίδια τη μάθηση. Μακριά από τους διεκπεραιωτικούς, ανενημέρωτους, αμόρφωτους εκπαιδευτικούς. Και μακριά από τα σχολεία-μαγαζιά που θα σας πουν ό,τι νομίζουν ότι θέλετε να ακούσετε γιατί «ο πελάτης έχει πάντα δίκιο». Όχι! στην εκπαίδευση έχει δίκιο ο επιστήμονας που ψάχνει διαρκώς το καλύτερο, αυτός που θέλει ο ίδιος να μαθαίνει, να αλλάζει και να οδηγεί τα παιδιά στο υπέροχο και ατέλειωτο ταξίδι της αναζήτησης της γνώσης και αυτός που δε με βλέπει (μόνο) ως «πελάτη».